Với giá nhà không ngừng leo thang, thu nhập tăng chậm, bài toán sở hữu nhà Hà Nội sẽ càng khó khi người mua luôn giữ tư duy “chờ đủ tiền mới mua”.
Anh Nguyễn Thành (môi giới nhà đất ở Hà Nội) kể lại, anh có tới 1 năm tìm nhà cho cặp vợ chồng ngoài 40 tuổi, hiện đang làm ở cơ quan Nhà nước. Nhưng đến nay, khách hàng này chưa tìm được căn nhà nào ưng ý chỉ bởi lý do “đợi đủ tiền mới mua”.
“Vị khách của tôi hiện đang ở trong căn chung cư mini giữa trung tâm Hà Nội. Tài chính của họ là 2,5 tỷ đồng. Yêu cầu mà họ đặt ra là căn nhà ở trung tâm Hà Nội có mức giá tương tự tài chính của họ, có sổ đỏ, nằm ở khu vực an ninh, khuôn đất vuông”, anh Thành kể.
Tuy nhiên, trong quá trình tìm nhà cho khách, anh Thành cho biết: “Dù có căn nhà đáp ứng đầy đủ tất cả các tiêu chí và thậm chí chủ nhà đang cắt lỗ. Khách rất ưng nhưng vẫn không xuống tiền mua bởi lý do đơn giản: Họ muốn căn nhà đất giá khớp đúng với số tiền họ đang có”.
Đầu tiên, căn nhà đất môi giới này tìm cho khách có giá 3 tỷ đồng, nằm trong ngõ, diện tích 30m2, nhà hơn 2 tầng. Tuy nhiên, khách “chê” giá vượt mức tài chính tự có lên tới 500 triệu đồng. Sau đó, anh Thành giới thiệu khoảng 4 căn nhà đất hợp lý cho vị khách này. Gần đây nhất là căn nhà có diện tích 27m2, có giá 2,7 tỷ đồng nhưng khách vẫn “chê” vì không muốn vay ngân hàng do lãi suất đang tăng.
“Những căn nhà có giá dưới 3 tỷ, chỉ khoảng 2 tuần -1 tháng đã có khách tìm mua. Đây là căn nhà có mức giá vừa tiền của nhiều người. Đó cũng là lý do mà suốt 1 năm, vị khách của tôi không tìm được căn nhà ưng ý, khi tài chính có hạn, yêu cầu cao nhưng lại không dám đi vay tiền ngân hàng, thậm chí chỉ vay 200 triệu đồng. Họ bảo rằng, họ sợ cảm giác phải đi vay mượn”, anh Thành nói.
Theo môi giới này, “với tư duy “chờ đủ tiền mới mua nhà”, người có thu nhập thấp, chỉ trông chờ khoản tiền lương đều đặn, sẽ rất khó mua được nhà nếu không vay ngân hàng. Vì giá nhà luôn tăng. Từ nay đến cuối năm, giá nhà trong ngõ sẽ còn tăng với căn vị trí đẹp, khổ đất vuông, không phạm lỗi phong thuỷ. Nguồn cung nhà khoảng 3 tỷ đổ lại rất hiếm”.
Chị Ngô Hương cũng kể về trường hợp khách hàng tương tự như anh Thành. “Tôi “chăm” khách hơn 2 năm mãi mưới mua nhà. Khách của tôi cũng là đôi vợ chồng trẻ, đang thuê nhà ở Hai Bà Trưng. Tài chính họ có 1 tỷ đồng. Gia đình 2 bên hứa hẹn hỗ trợ thêm 1 tỷ đồng. Nhưng họ vẫn không dám mua. Năm đầu tiên, họ muốn tìm nhà đất nhưng tài chính chỉ muốn khoảng 2 tỷ đồng, không dám vay thêm. 2 tỷ đồng chỉ mua được ở khu vực Yên Nghĩa (Hà Đông) hoặc Gia Lâm. Tôi có khuyên, hai vợ chồng vay thêm 1 tỷ đồng có thể lựa được căn nhà đấy ở khu vực Nam Từ Liêm hoặc Dương Nội (Hà Đông). Nhưng họ sợ nợ nần.
Sau đó, tôi tư vấn nên mua chung cư. 2 tỷ đồng, nếu vay thêm 200 triệu đồng có thể mua căn chung cư 64m2 ở khu đô thị Vinhomes Smart City. Nhưng hai vợ chồng vẫn không muốn vay tiền. Tôi giới thiệu căn chung cư ở Hoài Đức giá 1,4 tỷ đồng, họ lại chê xa”.
“Đến đầu năm 2022, giá nhà đất tăng trung bình 200-500 triệu đồng/căn trong ngõ. Vị khách lại không dám mua nhà vì giá cao. Đến khi chuyển sang chung cư, đúng thời điểm, giá chung cư tăng mạnh. Khi đó, 2 tỷ đồng không mua được căn 64m2 ở Vinhomes Smart City. Cuối năm 2022, giá căn 64m2 ở dự án này lên tới 2,7 tỷ đồng. Tài chính 2 tỷ đồng cũng không mua được căn 55m2 ở Vinhomes Smart City cũng ở thời điểm cuối năm 2022. Đến đầu năm 2023, sau nhiều lần thúc giục, khách của tôi đành chốt mua căn 55m2 ở khu đô thị này với giá 2,3 tỷ đồng và vay ngân hàng hơn 300 triệu đồng”, chị Hương cho biết thêm.
Một báo cáo của Savills ghi nhận, thu nhập bình quân đầu người tại Hà Nội năm 2023 đạt 150 triệu đồng mỗi người một năm. So với năm 2019, mức tăng trưởng trung bình thu nhập là 6% một năm. Trong khi đó, mức tăng trưởng giá căn hộ từ năm 2019 đến nửa đầu năm 2023 là 13% một năm. Như vậy, tăng trưởng giá nhà cao hơn hai lần thu nhập trung bình của người dân Hà Nội.
Dữ liệu ghi nhận của trang batdongsan.com.vn cho thấy, ước tính thu nhập bình quân của người lao động Hà Nội năm 2023 là 135 triệu đồng một năm. Trong khi giá rao bán trung bình nhà riêng trên trang này là 6,3 tỷ đồng một căn, chung cư là 3,1 tỷ đồng. Nếu sử dụng toàn bộ thu nhập để mua nhà,, người mua phải "cày cuốc" 169 năm để sở hữu một căn nhà mặt phố và 23 năm để mua được một căn hộ chung cư.