Giải bài toán nợ xấu ngân hàng tăng
Số liệu từ cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị nghiên cứu độc lập đều phản ánh tỉ lệ nợ xấu tăng cao hơn trong quý 2-2024, khi doanh nghiệp và cá nhân vẫn gặp khó trong việc trả nợ.
Theo chuyên gia, nếu tín dụng tiếp tục tăng mạnh trong sáu tháng cuối năm thì nợ xấu sẽ có thể được cải thiện - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Chứng khoán hóa là một trong những giải pháp hiện hữu để xử lý
Dữ liệu: Báo cáo tài chính quý 2-2024 của 27 ngân hàng
Cần chuẩn bị cho việc chấm dứt giãn, hoãn nợ
Trong khi đó, nhiều nhân sự làm ngành ngân hàng tỏ ra lo ngại khi thông tư 02 hết hiệu lực thì các khoản nợ sẽ được cơ cấu về đúng nhóm, từ đó đẩy nợ xấu tăng lên.
Về giải pháp, bà Hạ Thị Hải Lý, khoa ngân hàng Học viện Ngân hàng, kiến nghị phát triển thị trường mua bán nợ.
Ngoài ra, bản thân mỗi ngân hàng cần chủ động tăng trích lập dự phòng nợ xấu phù hợp với tình hình thực tế, phải chấp nhận giảm lợi nhuận.
Bà Lê Thị Bích Ngân, giảng viên khoa tài chính Học viện Ngân hàng, cho rằng chứng khoán hóa là một trong những giải pháp hiện hữu để xử lý nợ xấu tại các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan... mà Việt Nam có thể tham khảo.
Nhưng để thực hiện, then chốt là phải có hành lang pháp lý rõ ràng cho một thị trường thứ cấp - nơi mà các tài sản đảm bảo/thế chấp được chuyển thành các chứng khoán để có thể mua và bán, trao đổi.
Ngoài ra, một số chuyên gia đề xuất phát triển hệ thống cảnh báo sớm để phát hiện và xử lý kịp thời các rủi ro nợ xấu, tránh nợ xấu tăng đột ngột gây ảnh hưởng ngành ngân hàng và nền kinh tế.
Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, một số ngân hàng hiện đang bắt tay với một số bên dữ liệu thị trường để tự xây dựng hệ thống cảnh báo với mô hình nhận diện sớm rủi ro tùy từng cấp độ, ngành nghề, khu vực địa lý khác nhau...
Nợ xấu giảm khi doanh nghiệp phục hồi
PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, giảng viên cao cấp Đại học Kinh tế TP.HCM, nhìn nhận rất khó dự đoán xu hướng nợ xấu sáu tháng cuối năm bởi có hai ẩn số lớn sẽ tác động đến con số này.
Thứ nhất, thông tư 02 về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ... hiện vẫn như "bức màn" tạm che số nợ xấu thực tế. "Thông tư 02 có hiệu lực đến hết năm nay. Việc tăng hay giảm nợ xấu vẫn có sự điều tiết chủ động từ phía ngân hàng. Khó biết được con số thực tế", theo ông Huân.
Thứ hai, theo ông Huân, đến thời điểm hiện tại nhiều chỉ số đã tốt lên như GDP, tỉ giá, xuất khẩu... Theo dự báo, nhiều tổ chức và doanh nghiệp cuối năm có thể phục hồi rõ hơn. Điều này sẽ đưa nợ xấu hạ nhiệt dần.
Về xu hướng nợ xấu sáu tháng cuối năm, ông Lê Hoài Ân nhấn mạnh sự phục hồi đáng quan tâm nhất đó là đầu tư tư nhân. "Nếu tín dụng tiếp tục tăng mạnh trong sáu tháng cuối năm thì nợ xấu sẽ có thể được cải thiện", ông Ân dự báo.
Chứng khoán hóa nợ xấu, đẩy mạnh tái cấu trúc ngân hàng
Theo bà Lê Thị Bích Ngân, hiểu ngắn gọn, chứng khoán hóa nợ xấu là một phương thức chuyển hóa các khoản nợ xấu (trong đó tài sản đảm bảo chính là cơ sở để chứng khoán hóa) thành các loại trái phiếu hoặc cổ phiếu khác nhau, sau đó bán ra thị trường cho nhà đầu tư.
Chứng khoán hóa khi triển khai cần có đủ điều kiện về thị trường mua - bán nợ, sự tham gia của các tổ chức và công ty mua bán nợ trong và ngoài nước...
Để giải quyết nợ xấu, theo bà Ngân, các ngân hàng cũng cần phải tích cực phối hợp với các công ty mua bán nợ, đặc biệt là các công ty xử lý nợ gắn với tái cấu trúc doanh nghiệp.
Chính phủ cũng cần đẩy mạnh tái cấu trúc hệ thống ngân hàng thương mại, khuyến khích các ngân hàng lớn mua lại các ngân hàng yếu kém nhằm chứng khoán hóa quy mô lớn thay vì thực hiện lẻ tẻ ở các ngân hàng nhỏ với mức độ rủi ro cao, khó hấp dẫn thị trường.
Gia hạn nợ, cẩn thận nợ xấu 'ẩn mình'