Đầu năm 2017, sau khi tốt nghiệp cao đẳng, ngành xây dựng, Đỗ Văn Phúc qua Nhật Bản theo diện lao động phổ thông. Tuy nhiên, do sức khỏe không cho phép, anh buộc phải dừng công việc ngoài trời đầy khắc nghiệt ở Nhật Bản và trở về quê nhà vào cuối năm 2017. Thời điểm đó, Phúc phải đối mặt với áp lực tài chính và sự thất vọng từ bản thân và gia đình.
Về quê, Phúc làm công an viên thường trực ở xã Phước Minh thuộc huyện biên giới Bù Gia Mập. Trong một lần tham gia hoạt động tình nguyện ở địa phương, anh được người bạn tặng một chậu hoa, nhưng khi ấy chưa biết tên hoa.
Mang về trồng, khi chậu hoa nở thành những chùm hình cầu với hoa 5 cánh thơm dịu, Phúc bị quyến rũ và bắt đầu tìm hiểu. Sau đó mới biết đó là loài hoa Cẩm Cù, tên tiếng Anh là Hoya, với mỗi giống mang một tên khoa học riêng.
“Khi bị thu hút bởi vẻ đẹp, tôi bắt đầu hành trình biến hoa Cẩm Cù từ loài ít người biết đến thành sản phẩm tiềm năng. Tôi nhận ra loài hoa này độc đáo với vẻ đẹp hoang dã, hương thơm nhẹ, hình dáng quả cầu lạ mắt và ý nghĩa phong thủy về sự viên mãn, tài lộc. Dù vậy, hoa Cẩm Cù vẫn chưa được biết rộng rãi tại Việt Nam”, Phúc chia sẻ.
Tìm hiểu, Phúc thấy nhu cầu hoa Cẩm Cù trong nước đang tăng, cả khách hàng cá nhân và những nhà đầu tư cần đáp ứng nhu cầu không gian xanh tại đô thị. Loài hoa này phát triển tốt trong môi trường đô thị khói bụi, chật hẹp. Trong khi đó, vườn Quốc gia Bù Gia Mập gần nhà Phúc có hệ sinh thái đa dạng với nhiều giống hoa Cẩm Cù, tạo điều kiện thuận lợi để anh khởi nghiệp bằng cách sưu tầm giống từ tự nhiên, mua các giống có sẵn trong nước và nhập khẩu thêm từ nước ngoài.
Thời gian đầu bắt tay vào làm, Phúc thiếu kinh nghiệm chăm sóc nên nhiều cây Cẩm Cù chết ngay sau khi trồng. Không chùn bước, chàng trai 9x kiên trì học hỏi qua sách vở và các “tiền bối” trong nghề để tích lũy kinh nghiệm. Sau nhiều lần thử nghiệm, Phúc đã thành công trong việc nhân giống các loài cẩm cù.
Đến nay, vườn hoa của anh Phúc tại thôn Bình Lợi (xã Phước Minh, huyện Bù Gia Mập) là một trong những vườn hoa Cẩm Cù lớn nhất cả nước, với hơn 400 loại. Trong đó có các giống quý và là loài bản địa Việt Nam có giá trị cao trên thị trường quốc tế như Hoya acuminata và Hoya polyneura...
“Ban đầu, tôi chưa chú trọng đến sản xuất hữu cơ. Sau khi được Thạc sĩ Hoàng Sơn Công - Phó Viện Trưởng Viện Khoa học phát triển tài năng Việt Nam, chuyên gia hỗ trợ các cuộc thi Khởi nghiệp thanh niên nông thôn của Trung ương Đoàn dạy cách sử dụng vi sinh vật bản địa (IMO), tôi đã tự sản xuất chế phẩm hữu cơ từ các nguyên liệu sẵn có tại địa phương”, Phúc cho biết.
Phúc tự làm men giống IMO4 khô để cung cấp phân vi sinh cho vườn cẩm cù 0,7 ha. Chỉ cần thêm cám gạo, bột năng vào men nước, phơi khô là có IMO4 khô, sau đó pha nước để dùng. Việc tự sản xuất IMO4, phát triển lên IMO6, IMO8 giúp anh tiết kiệm hàng chục triệu đồng mỗi năm về chi phí phân bón. Phúc còn ủ phân bò bằng vi sinh làm thức ăn cho trùn quế, tạo phân trùn rất thích hợp để bón cây.
Phúc mua chuối không đạt chuẩn xuất khẩu từ các trang trại Bình Phước với giá dưới 1 triệu đồng/tấn, sau đó ủ cùng IMO cao cấp để tạo ra dịch chuối và phân bón từ vỏ chuối. Nhờ tự thiết kế hệ thống tưới tự động “Vườn mưa dinh dưỡng”, nên tiết kiệm được 50% lượng nước so với tưới truyền thống và cung cấp đủ dinh dưỡng cho cây nhờ các chế phẩm sinh học từ bã mía, dịch chuối và phân chim yến theo quy trình khép kín.
Vườn hoa của Phúc hiện có khoảng 130.000 cây giống và 25.000 chậu thành phẩm, phục vụ cả khách sỉ và lẻ trong nước. Những năm gần đây, vườn mang đến cho anh lợi nhuận 250-300 triệu đồng/năm sau khi trừ chi phí. Phúc cho biết, khách hàng hiện nay trải dài khắp cả nước và anh đang nghiên cứu thị trường quốc tế, đặc biệt là Úc, châu Âu và châu Mỹ.
Hiện tại, Phúc thuê từ 10-15 lao động thời vụ vào mùa cao điểm và 5 lao động cố định, trong đó có một bạn trẻ khuyết tật. Anh đã liên kết với các điểm du lịch địa phương, thành điểm đến hấp dẫn với các hoạt động trải nghiệm như tham quan, chụp ảnh, học chiết cây, trồng và chăm sóc cẩm cù, “biến rác thành tiền” và mua hoa trực tiếp tại vườn.
Sau hơn 3 năm nỗ lực, Phúc đã giành giải ba cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Bình Phước lần II; vượt qua 446 dự án để đạt giải ba cuộc thi Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn của Trung ương Đoàn năm 2023.
Theo Thạc sĩ Hoàng Sơn Công, Phúc sẽ sớm đạt nhiều thành công vì rất bản lĩnh khi khởi nghiệp theo cách riêng, tiên phong trong lĩnh vực hoa sạch, tích cực làm báo cáo viên về tái chế phụ phẩm nhằm bảo tồn giống hoa Cẩm Cù, bảo vệ môi trường, hỗ trợ sinh kế, hướng đến phát triển bền vững và tạo tác động xã hội tích cực.
Ủy viên BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Chủ nhiệm Mạng lưới Lương Định Của toàn quốc - anh Đặng Dương Minh Hoàng đánh giá: “Phúc rất sáng tạo, ham học hỏi, tìm tòi những điều mới. Anh mong muốn góp phần lan tỏa khát vọng làm giàu chính đáng trong nhiều bạn trẻ”.